ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΑΡΗΔΩΝ

Τα τραγούδια μας διακρίνονται σε καθιστικά και χορευτικά. Αυτά επίσης χωρίζονται σε τραγούδια του γάμου, του γλεντιού και των μεγάλων εορτών όπως είναι τα Χριστουγεννιάτικα, τα Πασχαλιάτικα, τα αποκριάτικα, τα Φθινοπωριάτικα του Αη-Δημήτρη, τα τραγούδια του πανηγυριού του Αγίου Κωνσταντίνου. Αυστηρή διάκριση υπήρχε στα εποχικά και συγκεκριμένων εορτών τραγούδια. Δεν ήταν δυνατό π.χ. ένα τραγούδι του καλοκαιριού, όπως το «Γιάννης θέριζε μαζί με την καλή του…» να ακουσθεί το χειμώνα, τα Χριστούγεννα ή τις Αποκριές. Ούτε τα αποκριάτικα να ακουστούν το Πάσχα. Τα τραγούδια μας δηλαδή σηματοδοτούσαν τις εποχές του χρόνου και τις μεγάλες γιορτές.

Τα καθιστικά τραγούδια είναι του γάμου ,του αποχωρισμού της νύφης από την πατρική οικογένεια, τα μοιρολόγια, αλλά και τα τραγούδια της τάβλας, της παρέας που λέγονται αργά, μελωδικά, τις περισσότερες φορές χωρίς τη συνοδεία μουσικού οργάνου. Μερικά από αυτά όταν λέγονται με τη συνοδεία της γκάϊντας η γυναικεία φωνή ακολουθεί την ψιλή νότα, τη νότα της γκάϊντας. Τα καθιστικά τραγούδια είναι συναισθηματικά και ο εκτελεστής τους (άνδρας ή γυναίκα) εξωτερικεύει τα βαθιά συναισθήματά του μέσα από τους στίχους και τη μελωδία του τραγουδιού, παρασύροντας τους ακροατές και τους συνδαιτυμόνες της παρέας στην έκφραση και των δικών τους συναισθημάτων.

Στα χορευτικά  τραγούδια, όταν δεν συνοδεύονται από παραδοσιακά μουσικά όργανα, τραγουδούν συνήθως οι γυναίκες που χορεύουν συγχρόνως. Η απόδοση γίνεται «αντιφωνικά» από δύο ομάδες, η μία ομάδα στην αρχή και η άλλη στο μέσον του χορευτικού κύκλου. Τα όργανα που συνοδεύουν τα τραγούδια και τους χορούς μας είναι η γκάϊντα, η φλογέρα και το νταούλι ή τουμπερλέκι.

Πολλά από τα τραγούδια που λέγονται στους Ασβεστάδες είναι καθαρά τοπικά. Είναι τραγούδια που δημιουργήθηκαν εξ’ αιτίας κάποιου γεγονότος, ή για να συνετίσουν κάποιο άτομο, άνδρα ή γυναίκα. Το τραγούδι στην κλειστή κοινωνία του χωριού ήταν και ένας τρόπος επιβολής καλής συμπεριφοράς σε όσους είχαν την τάση να παρεκτρέπονται από κάθε τι σωστό, επιτρεπτό, ηθικό συνηθισμένο.