Ο λαϊκός πολιτισμός αποτελεί την έκφανση του βίου κάθε Έλληνα και Ελληνίδας.
Τα ήθη, έθιμα και οι παραδόσεις είναι οι συνδετικοί κρίκοι ανάμεσα στο χθες και στο αύριο με γέφυρα το σήμερα.
Εντοπίζονται βαθιά στο χρόνο και σε όλο τον ελληνικό χώρο, συνυφασμένα με τις ανθρώπινες αξίες και τις ηθικές αντιλήψεις της κάθε κοινωνίας
και διαπερνούν την ψυχή του ελληνικού λαού.
Η Θράκη μέσα σε όλο αυτό το φάσμα του λαϊκού πολιτισμού της χώρας μας πρωτοστατεί με τον τεράστιο πλούτο των τραγουδιών και των παραδοσιακών χορών της.
Ο λαός της Θράκης δεμένος με το παρελθόν διατήρησε και διατηρεί ευτυχώς και σήμερα αυτά τα πολιτιστικά του στοιχεία σε μεγάλο βαθμό.
Το τρίπτυχο ΜΟΥΣΙΚΗ-ΧΟΡΟΣ-ΦΟΡΕΣΙΑ δίνει την δυνατότητα και στον πιο απλό Θρακιώτη να γυρίσει πίσω, να αναζητήσει τις ρίζες του και να ρουφήξει από αυτές τους χυμούς της γνώσης.
Μικροί τόποι στη Θράκη, όπως είναι οι Ασβεστάδες και άλλα μικρά χωριά της περιοχής Διδυμοτείχου στον Έβρο, φροντίζουν για την διάσωση και διάδοση της μουσικής και χορευτικής τους παράδοσης, διατηρώντας και αναβιώνοντας τον πολύμορφο κόσμο της πατροπαράδοτης πολιτιστικής τους κληρονομιάς.
"Αυτός ο κόσμος, ο μικρός ο μέγας" κατά τον Ελύτη, αυτοί οι μικροί τόποι, δημιουργούν νησίδες πολιτισμού μέσα στον ελλαδικό χώρο, ζωντανεύοντας έτσι την εθνική μας μνήμη.
Φορεσιές
Οι ελληνικές παραδοσιακές φορεσιές αποτελούν ζωντανό κομμάτι της ιστορίας και της πολιτισμικής κληρονομιάς της Ελλάδας. Δεν είναι μόνο ενδύματα αλλά εκφράσεις πολιτισμού, ταυτότητας και κληρονομιάς.
Κάθε περιοχή της χώρας ανέπτυξε μοναδικές ενδυμασίες, οι οποίες αντικατοπτρίζουν τις τοπικές παραδόσεις, το κλίμα και τις κοινωνικές συνήθειες. Καθεμία φέρει την ιστορία και τις ιδιαιτερότητες ανθρώπων που τη φόρεσαν.
Ιστορία
Θράκη! Η μεγάλη γη, που κατά τον Όμηρο και αργότερα κατά τον Ηρόδοτο, τα όριά της εκτείνονταν από τον Πηνειό και το Αιγαίο πέλαγος μέχρι το Δούναβη και από τον Εύξεινο Πόντο μέχρι τη Χώρα των Ιλλυρίων τη σημερινή Αλβανία.
Η σημερινή Θράκη, αποτελεί τμήμα της ευρύτερης αρχαίας Θράκης της «Μείζονος Θράκης».
Η Ανατολική Θράκη που εκτείνεται από τον Έβρο ποταμό μέχρι την Κων/πολη βρίσκεται σήμερα υπό τουρκική κατοχή.
Στίχοι Τραγουδιών
Οι στίχοι των παραδοσιακών τραγουδιών είναι μια πηγή πλούσιας ιστορίας και πολιτισμού, αποτυπώνοντας την καθημερινή ζωή, τις χαρές, τις λύπες, και τους αγώνες των ανθρώπων.
Συχνά αντλούσαν έμπνευση από την ίδια τη φύση, τις εποχές, και τα έθιμα της κοινωνίας. Άλλες φορές, οι στίχοι περιέγραφαν ιστορικά γεγονότα, μάχες, ήρωες, αλλά και προσωπικές ιστορίες αγάπης, απώλειας και νοσταλγίας.
Μουσική - Τραγούδια
Ο χορός, η μουσική και το τραγούδι αποτέλεσαν και αποτελούν τα σπουδαιότερα στοιχεία εσωτερικής ανάτασης, ψυχαγωγίας και διασκέδασης του ανθρώπου.
Είναι τα στοιχεία αυτά που δίνουν διέξοδο στην ανθρώπινη διάθεση, διέξοδο από τα παρόντα και εφήμερα, διέξοδο από τα προβλήματα και τις καθημερινές έγνοιες.
Χοροί
Οι ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Πηγάζουν από τις πολιτιστικές και λαογραφικές παραδόσεις της Ελλάδας.
Στη διάρκεια των αιώνων, οι παραδοσιακοί χοροί μεταδόθηκαν από γενιά σε γενιά, διατηρώντας ζωντανές τις αξίες, τις παραδόσεις και τις ιστορικές μνήμες του λαού.
Ήθη και Έθιμα
Έθιμα λέγονται όλες εκείνες οι ενέργειες και πράξεις που, σύμφωνα με την παράδοση, διαμορφώνουν την κοινωνική συμβίωση μικρών ή μεγάλων ομάδων του πληθυσμού μιας μικρής ή μεγάλης περιοχής.
Είναι η ομαδική και ομοιόμορφη τήρηση των συνηθειών που δεν επιβάλλονται από ρητές εντολές, όπως είναι οι νόμοι, απλά ορίζονται από ένα σύνολο τύπων συμπεριφοράς, που έχουν καθορισθεί από την παράδοση.
Μάρηδες
Στην Ελληνική Δυτική Θράκη, στο Νομό Έβρου και πιο συγκεκριμένα στο βόρειο τμήμα αυτού, στο Διδυμότειχο και στην περιοχή του Ερυθροποτάμου, αναπτύχθηκε ένας ιδιαίτερα σπουδαίος λαϊκός πολιτισμός που επικράτησε σε ολόκληρη τη Θράκη ως Δυτικοθρακιώτικο ύφος.
Στην περιοχή αυτή ξεχώρισε μια ντόπια πληθυσμιακή, πολιτισμική ομάδα από γηγενείς Θρακιώτες, χωρισμένη σε δεκατρία χωριά με την επωνυμία «ΜΑΡΗΔΕΣ».
Ο θράκας Ιστορικός, Λόγιος και Συγγραφέας Κων/νος Κουρτίδης στο βιβλίο του «Ιστορία της Θράκης» που εκδόθηκε το 1932 αναφέρει σχετικά για τους Μάρηδες:
«Εκ των Ελλήνων δε κατοίκων της σημερινής Θράκης, θεωρούμε ως κατ’ εξοχήν θρακικά φύλα τους καλούμενους «Μάρηδες», οι οποίοι κατοικούν παρά τον παραπόταμον του Έβρου Ερυθροπόταμον (Κιζίλ Ντερέ). Αποτελούν δε ούτοι ολωσδιόλου ξεχωριστήν Θρακικήν Φυλήν».
Ασβεστάδες
Το χωριό Ασβεστάδες βρίσκεται στο Νομό Έβρου, 14 χιλιόμετρα δυτικά του Διδυμοτείχου. Το συναντά κανείς μετά το Κουφόβουνο, αριστερά και έξω από τον κύριο οδικό άξονα που οδηγεί στους Μεταξάδες. Είναι ημιορεινό και οι κάτοικοί του ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Σήμερα, λόγω της αστυφιλίας και της αναγκαστικής μετανάστευσης στο εξωτερικό και το εσωτερικό, ο πληθυσμός του έχει περιοριστεί σημαντικά αποτελούμενος κυρίως από ηλικιωμένους άνδρες και γυναίκες.
Το όνομά του «Ασβεστάδες» το οφείλει στα πολλά ασβεστοκάμινα και την πολύ καλής ποιότητας ασβέστη που παράγονταν εδώ, μέχρι τη δεκαετία του 1960 περίπου, με πρώτη ύλη τον ασβεστόλιθο από τα λατομεία του παρακείμενου λόφου «Αγλιά».